فنیتروتیون (سومیتیون)

این آفتکش در بازار با نام تجاری سومیتیون (Sumithion EC 50%) وجود دارد. فنيتروتيون از گروه حشره كشهاي فسفره آلي و زير گروه اسيد فسفروتيوييك می باشد که بصورت غير سيستميك و اثر تماسي، گوارشي و نفوذي براي كنترل طيف وسيعي از حشرات مكنده و جونده فرموله مي‌شود. اين تركيب بصورت امولسيون (EC50%) فرموله مي‌شود. دوام سم در روي سطوح سمپاشي شده داراي خلل و فرج مثل ديوار 3 ماه، در خاك 10 تا 20 روز و روی گياه 2 تا 3 هفته است.

مكانيسم اثر:
فنيتروتيون ، حشره كش و كنه كش تماسي و گوارشي با اثر ضربه اي شديد و دوره محافظتي متوسط (10 تا 15 روز) است. توانايي اين سم در مهار آنزيم كولين استراز در سيستم عصبي جانوران است. استيل كولين بعنوان ناقل پيام عصبي در فضاي بين سيناپسي عمل مي‌كند و موجب تحريك اكسون بعدي مي‌شود. فنيتروتيون در بدن حشره موجب تجمع در سيناپس شده و درنتيجه تحريك رشته عصبي بعدي بصورت مستمر ادامه مي‌يابد، چون آنزيم كولين استراز لازم براي تجزيه استيل كولين در فضاي بين سيناپسي و حذف اين تحريك مستمر بواسطه فنيتروتيون بلوكه شده است.

موارد مصرف :
فنيتروتيون به منظور كنترل سرخرطوميها، تريپسها، ملخها، لارو پروانه ها و سوسكها، مگسها، و حشرات مكنده نظير شته ها، پسيلها، شپشكها و سنها روي گندم، جو، برنج، سبزيجات، درختان ميوه، مو، پسته، نيشكر، يونجه، توتون، پنبه، مركبات، مراتع و جنگلها و... استفاده مي‌شود.

سازگاري و اختلاط :
فنيتروتيون در غلظتهاي بالاتر از حد توصيه شده روي برخي از سبزيجات نظير كلم ايجاد حساسیت و روي برخي واريته هاي سيب ايجاد زنگار مي‌كند. اين تركيب در محيط قليايي با سرعت بالا و در محيط اسيدي به آهستگي هيدروليز مي‌شود. با كليه قارچكشها و حشره كشهاي رايج قابل اختلاط است ولي با تركيبات قليايي مثل تركيب بردو ناسازگار است.

تكنيكال(ماده موثره) اين تركيب روي آهن خاصيت خورندگي دارد.